فولاد ضد زنگ، بهدلیل دوام و مقاومت بالا در برابر خوردگی، برای آمادهسازی، ذخیرهسازی و همچنین پذیرایی ایدهآل است. از این رو انتخاب بهترین نوع استیل با گرید مناسب اهمیت فراوانی دارد.
وجه اشتراک آشپزخانههای حرفهای، رستورانها، بیمارستانها، کافه تریاها و یا بسیاری موارد دیگر استفاده از فولاد ضدزنگ در طراحی و انتخاب تجهیزات است. حتی در ساخت سینکها، کابینتها و نیز حمل و نقل مواد غذایی از آن استفاده میشود.
دلیل استفاده از ورق استیل
به فولاد ضدزنگ با خاصیت آهنربایی، ورق استیل بگیر گفته میشود. در تهیه این نوع استیل باید موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:
• وجود آهن در ساختار آن ضروری است. ساختار کریستالی آن باید بهصورت فریتیک یا مارتنزیتی باشد. از این نمونه، چندین گونه با خصوصیات گوناگون در بازار یافت میشود. میزان و نوع عنصر افزوده شده به آلیاژ، خصوصیات مغناطیسی ورق استیل بگیر را مشخص مینماید. افزودن کروم و کربن به سخت و نیز سفت شدن استیلها منجر میشود.
• در تولید کارد و چنگال از آن استفاده میشود. ساختار استنلس استیل، نوع فریتی و مغناطیسی است.
• افزودن مولیبدن به این استیل ضدزنگ، مقاومت بالا در برابر خوردگی را در محیطهایی با یون کلر منجر میشود.
• افزودن نیکل به آن در محیطهای خنثی، مقاومت در برابر خوردگی را ایجاد مینماید.
• افزودن کروم به آلیاژ، خاصیت فولاد ضدزنگ را ایجاد میکند.
انواع ورق استیل بگیر
این نوع فولاد ضدزنگ در سه دسته زیر طبقهبندی میشود:
1. ورق استیل 430
2. ورق استیل 420
3. ورق استیل 410
دلیل استفاده از فولاد ضدزنگ در صنعت غذاسازی
فولاد ضد زنگ، بهدلیل دوام و مقاومت بالا در برابر خوردگی، برای آمادهسازی، ذخیرهسازی و همچنین پذیرایی ایدهآل است. از این رو انتخاب بهترین نوع استیل با گرید مناسب اهمیت فراوانی دارد. حفظ استانداردهای بهداشتی و مراقبتی، اثری تعیین کننده در این زمینه خواهد داشت. این دلایل به طور کلی در دستهبندی زیر قرار میگیرند:
• مقاومت در برابر خوردگی: وجود کروم در ترکیبات شیمیایی آن، دلیل این ویژگی است. وجود کروم، آلیاژها را در مواجهه با اکسیژن، با لایهای نازک، نامریی و غیرفعال پوشش میدهد. این لایه حتی در صورت تخریب، امکان ترمیم سریع را فراهم میکند.
• تمیزکاری آسان: تمیز نمودن وسایل با این جنس بهراحتی انجام میشود.
• زیبایی: رنگ جذاب و ترکیب ساخت زیبا به ساختن آشپزخانههای سنتی و مدرن منجر شده است. انواع ورق استیل در سطوح مختلف ساخته میشود و هر کدام زیبایی منحصر به خود را دارند.
• قیمت ورق استیل بگیر معقول: در نگاه اول شاید این لوازم گران به نظر برسند اما، عمر زیاد و دوام بالا، مبلغ پرداخت زیاد آن را توجیه خواهد نمود.
ورق استیل 430
بیش از 50 نوع متفاوت از ورق استیل در بازار وجود دارد که از آلیاژهای آهن، با حداقل 10.5 درصد کروم علاوهبر سایر افزودنیها ساخته میشود. مقاومت در برابر حرارت، خوردگی و شکلپذیری راحت با افزودن کروم به دست میآید. در فرآوری مواد غذایی از سه نوع فولاد با گریدهای 304، 316 و 430 در آشپزخانههای تجاری استفاده میشود. فولادهای ضدزنگ آستنیتی با گریدهای 304 و 316، با دارا بودن 16 تا 26 درصد کروم و 35 درصد نیکل کاربرد بیشتری در این زمینه دارند. گرید 430 استنلس استیل نیز بین 16 تا 18 درصد کروم دارد و در مواردی که مقاومت در برابر خوردگی بسیار زیاد باشد، کاربرد بیشتری دارد. در ساخت یخچال با ورق استیل بگیر، روکشها، رومیزی، ظروف آشپزخانه، سینکهای ارزان قیمت، بستها، دودکش و ... از آن استفاده میشود.
خواص ورق استیل گرید 430
این نوع فولاد مقاومت عالی در برابر خوردگی دارد و با قرار گرفتن در دمای بالا سفت نمیشود. برخلاف گرید 304، خاصیت مغناطیسی دارد. البته شکلپذیری آن نسبت به گرید 304 با سختی بیشتری انجام میشود. این فولاد ضدزنگ در برابر نیتریک، مواد شیمیایی و برخی اسیدهای دیگر مقاومت فراوانی دارد. هم چنین در دمای بالا مقاومت خوبی در برابر اکسیداسیون نشان میدهد. برای این منظور باید سطح آن به خوبی صیقل شود. قرارگیری آن در دمای 400 تا 600 درجه و یا زیر صفر آن را شکننده خواهد نمود. قیمت ورق استیل بگیر 430، بهدلیل آنکه فاقد نیکل و مولیبدن است، از گریدهای 304 و 316 به طور قابل توجهی کمتر است.
قیمت ورق استیل بگیر
این محصولات در ابعاد و ضخامتهای گوناگون، بسته به کاربرد در صنایع مختلف به بازار عرضه میگردند. از این رو جهت اطلاع از بهروزترین قیمتهای آن لازم است تا با فروشندگیهای مجاز در این زمینه تماس گرفته شود. تغییر در نرخ ارز و هزینههای تمام شده تولید آن میتواند تغییرات قیمتی در این زمینه ایجاد نماید.
ساخت یخچال با ورق استیل بگیر
در ساخت یخچالها از چندین نوع فلز نظیر آلومینیوم، چدن، کروم، مس و فولاد استفاده میشود. در قسمتهای داخلی و خارجی که مجهز به تجهیزات برودتی هستند استفاده از فلزات آلومینیوم و فولاد کاربرد بیشتری دارد. این فلزات در گریدهای گوناگون ساخته میشوند و همانطور که پیشتر اشاره شد، ویژگیهای مختلفی دارند. در ساخت آن از ورق استیل سری 400 با مقدار بیشتری کربن مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده مقادیر بیشتر کربن در گرید به معنای قویتر بودن آن خواهد بود از این رو گریدهای 304، 316 و 430 در این زمینه کاربرد بیشتری دارند.
کابینت خارجی از طریق فرآیند تا شدن و نیز آب بندی ورق استیل 430 تشکیل میشود. پس از تشکیل شکل دلخواه، لبهها جوش یا محکم میشوند. از این رو کابین نهایی ظاهری یکپارچه مییابد. داخل یخچال، روکش یا رنگآمیزی میشود. سطح بیرونی کابین یخچال و درب آن نیز از ورق ضدزنگ تشکیل میگردد. قسمتهای پلاستیکی داخل یخچال نیز با فرآیند خلا تشکیل میشوند. پس از اتصال فضای داخلی و خارجی، کابلها و لولهها در بین این دو لایه قرار میگیرند و سپس شکاف آن با فوم پلی اورتان منبسط، پر میشود تا عایق هوایی ایجاد گردد.
ساخت و جوشکاری ورق استیل 430
برای این منظور استفاده از ابزارهای مختص این کار اهمیت بسیاری دارد. قبل از شروع کار باید به تمیز بودن محیط دقت فراوانی شود. وجود آلودگی در سایر موارد و یا تجهیزات میتواند به تغییر رنگ سطح و خوردگی فلز منجر شود. میتوان گرید 430 را بهصورت سرد و یا گرم پرداخت نمود. نقطه ذوب این فلز بین 1425 تا 1510 درجه متغیر است. ماشین کاری آن نیز به نسبت، آسان گزارش میشود. تیز بودن تمامی لبهها اهمیت فراوانی دارد چرا که لبههای کند باعث سخت از آب در آمدن کار نهایی میگردد. برشها باشد سبک و به اندازه کافی عمیق باشند. استفاده از تراشه شکن اهمیت دارد. کاربرد خنککنندهها نیز مورد انتظار خواهد بود. بهراحتی و با روشهای جوشکاری معمول، پرداخت این فلز صورت میپذیرد. جهت جلوگیری از شکنندگی محصول بهتر است آن را تا دمای 150 یا 200 درجه سانتیگراد گرم نمود. استفاده از خنککنندهها، از رشد دانه جلوگیری میکند که این امر میتواند به سخت شدن سطح فلز بیانجامد. کیفیت نهایی این محصول بسیار مورد توجه است و اگر این دانهها بر روی سطح دیده شود، به از بین رفتن محصول منجر میشود.
نتیجه گیری نهایی
استفاده از فولاد ضدزنگ در ساخت تجهیزات پرکاربردی نظیر یخچالها و لوازم مرتبط با آن اهمیت و کاربرد فراوانی دارد. گرچه این روند هزینه بر خواهد بود اما بازدهی و افزایش طول عمر محصولات، هزینههای ایجاد شده را توجیه مینماید.